Co to jest e-recepta transgraniczna i jak działa?
W dzisiejszych czasach cyfrowa transformacja dotyka każdej sfery życia, w tym również systemu opieki zdrowotnej. E-recepta transgraniczna to jedno z najnowszych rozwiązań, które znacząco ułatwia pacjentom korzystanie z usług medycznych za granicą. Sprawdzamy, czym jest e-recepta transgraniczna, w jaki sposób ją uzyskać i w jakim kraju możemy ją zrealizować.
Czym jest recepta transgraniczna?
Recepta transgraniczna to cyfrowy dokument lekarski, który umożliwia pacjentowi korzystanie z usług medycznych w innym kraju Unii Europejskiej. Dzięki takiej e-recepcie pacjenci mogą uzyskać dostęp do leczenia, wydawania leków i innych usług medycznych w różnych krajach UE bez konieczności fizycznego dostarczania tradycyjnej recepty.
Docelowo dokument ten ma ułatwić korzystanie z recept w każdym kraju Unii Europejskiej oraz w krajach EFTA (Islandii, Norwegii i Lichtensteinie). Polska jest jednym z pierwszych krajów, w których wprowadzono recepty transgraniczne. Aktualnie leki na tę receptę wykupić możemy w Chorwacji, Finlandii, Estonii, Czechach, Grecji, Portugalii i niektórych rejonach Hiszpanii. Obywatele tych krajów bez problemu zrealizują swoją receptę w Polsce. Pozostałe kraje UE stopniowo będą wprowadzać regulacje wprowadzające recept transgranicznych.
Jak zrealizować receptę transgraniczną?
Przed pierwszą realizacją recepty za granicą należy wyrazić zgodę na obsługę recept zagranicznych na swoim Internetowym Koncie Pacjenta. Można to zrobić po zalogowaniu w sekcji „Uprawnienia”. W zakładce wybieramy kraje, w których możliwa będzie realizacja takiego dokumentu, a następnie wyrażamy zgodę na przetwarzanie danych osobowych w związku z realizacją recepty za granicą. Warto wiedzieć, że e-recepta transgraniczna może być wystawiona tylko dla dorosłych. Dla dzieci za granicą można realizować tylko recepty papierowe.
Sama recepta, którą widzieć będziemy w IKP nie ulegnie zmianie po zaznaczeniu odpowiednich zgód – nie będzie różnić się od każdej innej recepty. Transgraniczną stanie się dopiero w momencie jej zrealizowania poza granicami Polski.
Po znalezieniu w danym kraju apteki realizującej recepty transgraniczne, będziemy musieli przygotować receptę i potwierdzić naszą tożsamość za pomocą odpowiedniego dokumentu (dowód osobisty, paszport).
Czy wszystkie leki wykupimy za granicą?
Niestety nie każdy lek przepisany w Polsce będziemy mogli wykupić za granicą. Wyłącznie w Polsce wykupimy receptę na leki psychotropowe, odurzające, recepturowe, produkty lecznicze wydawane z przepisu lekarza do zastrzeżonego stosowania (kategoria dostępności „Rpz”), środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego czy wyroby medyczne.
Leki wykupione za granicą nie będą też objęte refundacją, zapłacimy za nie pełną cenę, jednakże po powrocie do kraju możemy zwrócić się do NFZ z prośbą o pokrycie kosztów refundacji. Warto też wiedzieć, że nie możemy tak jak w Polsce zrealizować recepty częściowo (to znaczy wykupić tyko jednego z kilku przepisanych opakowań leku).
Prywatność danych przy korzystaniu z e-recepty transgranicznej
Bezpieczeństwo danych osobowych pacjentów to jedno z najważniejszych zagadnień związanych z e-receptą transgraniczną. Systemy elektroniczne muszą być odpowiednio zabezpieczone, aby zapewnić poufność informacji o stanie zdrowia pacjenta oraz o wydanych receptach. Zagwarantowanie bezpieczeństwa danych wymaga zastosowania rygorystycznych procedur zgodnych z regulacjami ochrony danych w Unii Europejskiej, takimi jak ogólne rozporządzenie o ochronie danych osobowych (GDPR).
E-recepta transgraniczna stanowi innowacyjne rozwiązanie, które upraszcza dostęp do usług medycznych w różnych krajach UE. Zanim system ten stanie się powszechnie dostępny w całej Unii, konieczne są dalsze prace nad ujednoliceniem przepisów prawnych oraz zapewnieniem odpowiedniego poziomu ochrony danych osobowych pacjentów.
Wprowadzenie e-recepty transgranicznej spotkało się z różnymi podejściami prawno-regulacyjnymi w poszczególnych krajach Wspólnoty. Niektóre państwa już z powodzeniem wdrożyły systemy umożliwiające korzystanie z e-recepty transgranicznej, podczas gdy inne dopiero przystępują do tego procesu. Kluczowe są również kwestie dotyczące standardów technicznych, interoperacyjności systemów oraz identyfikacji pacjentów, aby zapewnić bezpieczeństwo i spójność w transgranicznym przekazywaniu danych medycznych.